Guten Appetit: Almanya

Sosyal ve politik değişikliklerin yansımasını sıklıkla gözlemlediğimiz mutfak alışkanlıkları Almanya’da da kendini gösteriyor. Bölgelerin birbirinden bağımsız yaşadığı değişimler, politik olaylar ve sosyal gelişmeler, beslenme alışkanlıklarında köklü dönüşümlere neden oluyor. Örneğin Almanya’nın güney bölgelerinden Bavyera ve Svabya yemek kültüründe birçok ortak noktaya sahipken, batı bölgelerindeki malzeme ve yemek seçimlerinde ayırt edici farklılıklar bulunuyor. Ulusal ve bölgesel anlamda birçok önemli yöresel yemeğe ev sahipliği yapan Almanya mutfağı heterojen toplumuyla orantılı olacak şekilde zengin.

Dünya mutfaklarını incelediğimiz bu yazı dizisinde yeni durağımız Almanya!

Almanya Mutfağının Genel Özellikleri

Öncelikle Alman mutfağında da diğer Avrupa ülkelerine benzer bir şekilde bölgesel ayrımlar yakalamak mümkün. Avusturya’ya daha yakın olan Bavyera’da kırmızı et ve sosis çeşitleri tüketilirken, ülkenin batısında Fransız izleri görülüyor ve sık sık peynir, taze ot ve baharatlar kullanılıyor. Garnitür olarak kullanılan sebzeler, genellikle ana yemek olarak tüketilmese de patates ve kuşkonmazın birçok yemekte ön planda olduğunu görmek mümkün.

Bölgesel farklılıkların yaygın olduğunu söylüyor olsak da Almanya mutfağında ülkece benimsenen birçok ulusal yemek de var. “Wurst” adı verilen sosislerin fast food seçimlerinde her zaman öne çıktığını söylemek mümkün. Maultaschen, Einhopf ve Sauerbraten gibi tatlar ülke genelinde, neredeyse her bölgede sıklıkla tüketiliyor. Ülkenin Türk popülasyonu su götürmez bir gerçek. Bu nedenle döner kebap çeşitleri de oldukça popüler. Gurbetçi bir döner ustasının Berlin’de keşfettiği döner kebap, şehirde oldukça sevilmiş. Bu nedenle döner kebap ülkede oldukça yaygın ve gerçekten çok başarılı bir şekilde yapılabiliyor.

Das Frühstück: Kahvaltı

Şarküteri aşkına!

Alman yemek kültüründe sıklıkla tüketilen şarküteri ürünleri kahvaltıda da karşımıza çıkıyor. Salam ve sosisin eksik olmadığı bu kahvaltı sofralarıyla Türk kahvaltısına benzer bir kahvaltı kültürünü yakalayan Almanlar, tilsit peyniri, domuz eti ve dünyaca ünlü yulaflı ekmekleriyle ilgi çekici ve oldukça doyurucu bir kahvaltı rutinine sahipler.

Salam ve sosis çeşitlerini yalnız bırakmayan “Konfitüre” adı verilen yuvarlak reçelli ekmeklere; karaciğer ezmesi sucuğu, tereyağı, inek sütünden yapılan nefis peynirler, marmelatlar eşlik ediyor. Vakti olmayanlar kahvaltıyı müsli, yoğurt ve taze meyvelerle geçiştirseler de Almanlar genellikle kültürümüze yakın alışkanlıklarla çay ve kahve gibi sıcak içeceklerin eşlik ettiği leziz kahvaltılar hazırlıyorlar.

Bir Almanya Klasiği: Şarküteri

Das Mittagessen: Öğle Yemeği

Öğle yemeği neden akşam yemeği olmasın?

Almanların öğle yemekleri neredeyse akşam yemeklerini aratmıyor. Öğle yemeklerinde et ve sebze yemekleri hazırlamaktan çekinmiyor Almanlar. Öğle yemeğini akşam yemeğine geçiş için bir araç olarak değerlendirmiyorlar, aksine öğle yemeğinde de tıka basa doymayı planlıyorlar. Tabii ki bunu bütün Almanya vatandaşları için genelleyemeyiz. Şehrin hızlı temposuna uyum sağlamış olanlar sandviç yemeyi veya “Currywust” adı verilen ve oldukça çabuk bir şekilde hazırlanabilen köri aromalı sosis atıştırmalığını tercih ediyorlar. Sonuçta herkesin uzun uzun sofralar kurmak için vakti olmuyor.

Das Abendessen ve Das Abendbrot: Akşam Yemeği

Ağır öğle yemeğine karşı hafif akşam yemeği!

Akşam yemeğine bakıldığında ise karşımıza iki farklı yaklaşım çıkıyor. Birinci yönelim olan Abendessen öğle yemeğini ağır yemeklerle geçirenler için daha uygun. Öğle yemeğinde ana yemek elementlerine yer veren Almanlar akşam yemeğini hafif bir şekilde geçiştirmeyi tercih edebiliyor. Ekmek, jambon, peynir, turşu ve sosisin yer aldığı bu akşam yemeği geleneği oldukça yaygın görünüyor. Kışları listeye çorba da ekleniyor tabii…

Abendrot ise bundan tamamen farklı fakat bizim kültürümüze yabancı değil. Öğle yemeğini hafifçe geçiştiren diğer grup arasında yaygın olan Abendrot’ta ana yemek olarak et, balık, sebze ve patates yemekleri bolca tüketiliyor.

Alman Mutfağının Önemli Yemekleri

Şnitzel

Şnitzel esasen Avusturya mutfağından çıkma bir lezzet olsa da uzun yıllardan beri Alman yemek kültürünün de sembol yemeklerinden biri olarak kabul ediliyor. Sırasıyla una, yumurtaya ve ekmek kırıntılarına bulanan kemiksiz et filetonun derin yağda kızartılması sonucunda hazırlanan şnitzel, genellikle baharatlı tereyağı ve limon dilimi eşliğinde servis ediliyor.

Brezel

Alman mutfağına özgü bir simit çeşidi olan Brezel, genellikle atıştırmalık ya da aperitif şeklinde tüketilmekte. Bu nedenle direkt olarak Alman yemekleri arasında gösterilmese de ülkenin en popüler lezzetlerinden biri olduğu düşünülüyor. Piştiğinde sert bir gevrek formunu alan Brezel, genellikle tuzlu şekilde hazırlansa da çikolatalı ya da marmelatlı versiyonlarına rastlamak da artık mümkün.

Spargel

Sebzeli Alman yemeklerinin en önemli elementi kuşkusuz kuşkonmaz. Özellikle nisan ayı geldiğinde, kuşkonmazla yapılan yemek çeşitleri hemen sofralarda yerini almaya başlıyor. Beyaz kuşkonmaz kullanılarak hazırlanan Spargel, Hollandez sos ya da eritilmiş tereyağı ile servis ediliyor. Bazı tariflerde kuşkonmazlara domuz pastırması da eşlik edebiliyor.

Wurst

Alman yöresel yemekleri dendiğinde akla onlarca farklı sosis tarifinin gelmesi kadar doğal bir şey yok. Almancada “wurst” olarak adlandırılan domuz sosisleri, ülkenin her bölgesinde farklı çeşitler ve isimlerle karşımıza çıkıyor. En ünlü wurst çeşitlerinden biri, kökeni Nürnberg şehri olan Bratwurst. Ayrıca, ince dilimler halinde kesilen sosisin köri ve ketçapla çeşnilendirilmiş hali olan Currywurst da Berlin’in en popüler sokak lezzetleri arasında yer alıyor. Hatta Berlin’de Currywurst’a adanmış bir müze bile var. Bu ne sevgi!

Bratkartoffeln

Alman mutfağının en gözde sebzelerinden birinin patates olduğunu herkes bilir. Salatalardan ana yemeklere, çorbalardan aperitiflere kadar her türden yemekte patates kullanılabiliyor. Bratkartoffeln de haşlanmış ve dilimlenmiş patateslerin pastırma ve soğanla birlikte tavada kızartılması sonucunda yemeye hazır hale geliyor. Bu reçete doğrudan ana yemek görevi görebildiği gibi, başta şnitzel olmak üzere birçok et yemeğinin yanında da servis edilebiliyor.

Maultaschen

Kökeni Stuttgart şehri olan Maultaschen’i mantıya ya da ravioli’ye benzetmek mümkün. İnce hamur katmanlarının arasına çeşitli malzemeler konularak hazırlanan Maultaschen’ın hem etli hem de sebzeli versiyonları bulunuyor. Ancak bu yemeğin geleneksel reçetesinde kıyma, soğan, ıspanak ve ekmek kırıntıları kullanılıyor. Maultaschen’e ‘Alman Mantısı’ demek de mümkün.

Rouladen

Rouladen’in yapımında ince et dilimleri; pastırma, hardal, turşu ve soğan kullanılarak hazırlanan bir harçla sarılıyor. Hazırlaması oldukça emek ve beceri isteyen bu yemeğin, günümüzde tabii ki vejetaryen versiyonları da var. Alman mutfağındaki birçok et yemeği gibi Rouladen de genellikle patates salatası ya da Bratkartoffeln eşliğinde servis ediliyor.

Sauerbraten

Kalabalık aile yemeklerinde ya da özel günlerde sofraları sık sık süsleyen bir yemek olan Sauerbraten, Almanya’nın en ünlü geleneksel lezzetlerinden biri. Genellikle sığır ya da geyik eti kullanılarak yapılıyor. Etin pişirme öncesinde birkaç gün boyunca taze otlar ve baharatlarla çeşnilendirilmiş kırmızı şarap sirkesinde marine edilmesi gerekiyor. Pişirilen etteki sirke tadını dengelemek için de şeker pancarı şurubu, kuru üzüm ya da toz şeker gibi tatlı malzemelerin baskın olduğu bir sos hazırlanıyor. Sauerbraten’in yanında servis edilen garnitürler yöreden yöreye farklılık gösterse de çoğunlukla haşlanmış patates ya da patates püresi tercih ediliyor. Almanlar için mühim bir mevzu.

Späztle

Neredeyse her öğünde et tüketilen Alman yemek kültüründe, et içermemesine rağmen kendine sarsılmaz bir taht edinmeyi başarmış Späztle, bir çeşit erişte. Yumurta, soğan ve peynir kullanılarak hazırlanıyor. Ancak tıpkı patatesli garnitürler gibi Späztle da genellikle et yemeklerinin yanında servis ediliyor.

Olmazsa Olmaz: Bira

Alman biraları, büyük bir kesim tarafından dünyanın en iyi biraları olarak kabul ediliyor. Bunun en büyük sebebi, ülkede üretilecek her biranın, kullanılabilecek malzemeleri net olarak kısıtlayan Alman saflık yasası’na (Reinheitsgebot) uygun olarak üretilmesi zorunluluğu. Bu sıkı politika biraların tadına da yansıyor haliyle. Bazıları bu uygulamanın tarih öncesi olduğunu ve insanların genel damak tadının değiştiğini iddia etse de yasanın hala görevini yerine getirdiğini söylemek zor değil.

Almanya’da üretilmiş her bira en yüksek kalitede ve diğer biralardan ayırt edilebilir bir lezzete ve ağızda kötü tat bırakmayan bir aromaya sahip. Bira üretiminin ülkede bu kadar başarılı olmasından anlaşıldığı üzere, Almanya biranın en popüler olduğu ülkelerden bir tanesi. Ülkede 1300’den fazla bira fabrikası bulunuyor ve bu fabrikalar 5000’in üzerinde farklı çeşit bira üretiyor.

Sizler de bu lezzetleri yerinde tatmak isterseniz bizimle iletişime geçebilir, blog yazılarımız için sitemizi takip edebilirsiniz. Veni, Vidi, Venn Tour!